Nét đẹp độc đáo của trang phục dân tộc Dao truyền thống
Dân tộc Dao nổi bật với phong tục và tập quán lâu đời. Đặc biệt, không thể không kể đến trang phục dân tộc Dao - điểm nhấn văn hóa được yêu thích. Hãy cùng YODY tìm hiểu từ A - Z với bài viết chi tiết để xem tại sao lại gây ấn tượng và thu hút nhiều người đến thế nhé!
1. Khái quát về dân tộc Dao
Dân tộc Dao, với dân số khoảng 891.151 người, đặt trụ sở chính tại vùng cao phía Bắc Việt Nam, tập trung chủ yếu ở các tỉnh như Cao Bằng, Hà Giang, Tuyên Quang, Lào Cai, Yên Bái, Quảng Ninh, Bắc Kạn, Lai Châu, Hòa Bình, và thậm chí lan tỏa đến các tỉnh Trung du như Phú Thọ, Vĩnh Phúc. Dân tộc Dao không chỉ đơn thuần là một nhóm đồng bào mà còn chia thành nhiều nhóm khác nhau như Dao Đỏ, Dao Tiền, Dao Quần Chẹt, Dao Thanh Y, Dao Áo Dài, Dao Quần Trắng, mỗi nhóm mang đến những đặc điểm riêng biệt về văn hóa và trang phục.
Khái quát về dân tộc Dao
Mặc dù có sự phân nhóm đa dạng, nhưng ngôn ngữ của dân tộc Dao vẫn duy trì sự thống nhất, thể hiện mối quan hệ gắn kết mạnh mẽ trong cộng đồng. Họ giữ và phát huy những giá trị truyền thống, tạo nên bản sắc đặc trưng của dân tộc Dao.
2. Trang phục dân tộc Dao có những gì đặc biệt?
Trang phục truyền thống của phụ nữ Dao Đỏ không chỉ là bộ trang phục thêu thùa mà còn là tác phẩm nghệ thuật tinh tế, trang trí vô cùng cầu kỳ. Theo quan niệm của họ, màu đỏ không chỉ đơn thuần là gam màu, mà còn là biểu tượng của hạnh phúc, may mắn, sự đầy đủ và năng lượng tích cực. Màu đỏ, chính vì lẽ đó, trở thành màu chủ đạo trong việc trang trí trang phục.
Trang phục dân tộc Dao có những gì đặc biệt?
Người Dao Đỏ từ xưa đã duy trì việc không tự dệt vải mà thường mua từ cư dân láng giềng. Thay vào đó, họ mua vải mộc và tự tay nhuộm chàm, sau đó thêu và may thành những bộ quần áo tinh tế. Bộ phục trang trí cho phụ nữ bao gồm áo dài, áo con, dây lưng, quần, xà cạp, và khăn đội đầu.
Tập trung vào nhóm người Dao Quần Chẹt, sinh sống tại Tuyên Quang, Hòa Bình, Vĩnh Phúc, chúng ta có thể khám phá nhiều nét độc đáo trong phong tục và tập quán lâu dài của họ. Trang phục truyền thống của người Dao Quần Chẹt là một tác phẩm đặc sắc với sự đa dạng của quần, áo, yếm, khăn, mũ... Màu chàm đen nổi bật, kết hợp với các họa tiết thêu chỉ tinh tế, cùng những phụ kiện và trang sức phức tạp, tạo ra một tác phẩm thống nhất và hài hòa trong từng đường nét.
3. Trang phục dân tộc Dao: Phụ nữ mặc gì?
Trang phục truyền thống của phụ nữ Dao Đỏ mang đặc điểm rất đặc sắc và cầu kỳ. Áo tứ thân màu chàm đen là điểm nhấn chính, với thiết kế áo dài đến nửa bắp chân. Áo không khoét nách, tay áo thẳng vào thân, được mở giữa và nẹp cổ áo kéo dài đến ngang thắt lưng. Trên nẹp cổ, những hoa tiết trang trí được thêu bằng chỉ màu, tạo điểm nhấn nổi bật. Nẹp cổ còn được trang trí bằng quả bông, chỉ hoặc len đỏ, cùng với chuỗi hạt cườm đa dạng màu sắc.
Trang phục dân tộc Dao nữ
Yếm được mặc bên trong áo dài, che kín cả ngực và bụng. Yếm làm bằng vải thô thêu nhiều màu, chủ yếu là trắng, đỏ, xanh, có cổ tròn mở sau gáy. Phần trang trí bằng chỉ trắng và vàng từ cổ xuống nửa thân áo tạo nên sự phong cách độc đáo. Gấu và nẹp yếm được đáp bằng vải đỏ, tạo điểm nhấn nổi bật. Đặc biệt, dải vải nhỏ được đính ở giữa thân áo, mỗi bên có một chiếc dây buộc ra phía sau lưng, tạo nên vẻ trang nhã và tinh tế.
Quần cùng màu với áo, có kiểu chân què và cạp lá toạ, dài tới mắt cá chân. Gấu quần được trang trí bằng các họa tiết thêu chỉ đa dạng, như hình vuông, hình chữ nhật màu đỏ, vàng, trắng, hay hình cây thông, quả trám, tạo nên sự cân đối và hài hòa cho toàn bộ bộ trang phục truyền thống của phụ nữ Dao Đỏ.
4. Trang phục dân tộc Dao: Nam giới có gì đặc biệt?
Bộ trang phục truyền thống cho nam giới người Dao Đỏ bao gồm khăn đội đầu, áo ngắn và quần. Khăn đội đầu của nam được làm từ vải chàm đen và cũng được thêu hoa văn như trang phục nữ giới. Khi đội, người ta gấp khăn theo chiều dọc và cuốn lên đầu thành nhiều vòng. Đầu thừa của khăn được gài vào bên trong vành khăn.
Trang phục nam nữ dân tộc Dao
Áo ngắn nam giới có màu chàm đen, cổ tròn, mở ngực, không khoét nách, và tay đấu thẳng vào thân. Nẹp ngực và gấu của cả hai thân trước và sau được thêu trang trí với các đường chỉ màu. Nẹp áo ở thân bên trái thường được thêm một viếng vải đỏ hình chữ nhật, dài từ chân cổ áo xuống quá chỗ xẻ tà. Miếng vải này thường được thêu kín với các hoa văn tinh tế bằng chỉ màu.
Quần nam giới có kiểu cắt chân què, cạp lá toạ giống như kiểu quần của nữ giới, chỉ khác biệt ở điểm dưới gấu quần không thêu chỉ màu. Trong quá khứ, cả nam và nữ giới người Dao Đỏ thường cuốn xà cạp để hoàn thiện trang phục truyền thống của họ.
5. Khăn quấn đầu - Trang phục dân tộc Dao độc đáo
Khăn đội đầu của phụ nữ Dao Đỏ mang đến sự độc đáo và phức tạp trong thiết kế. Có hai loại khăn: khăn vấn bên trong và khăn phủ bên ngoài. Khăn vấn bên trong thường có màu chàm đen, được thêu kín với các hoa tiết trang trí bằng chỉ màu trắng, xanh lơ và đỏ. Hai đầu khăn được đính nhiều chuỗi hạt cườm, thường có tua dài màu đỏ. Khăn được gấp đôi và cuộn quanh đầu, tạo thành một vành rộng với 2-3 khăn nối nhau, tạo nên vẻ đẹp trang nhã và truyền thống.
Khăn quấn đầu - Trang phục dân tộc Dao độc đáo
Khăn phủ bên ngoài là một tấm vải màu chàm đen, thường hình chữ nhật, được thêu kín với hoa văn trang trí bằng chỉ màu. Cách đội khăn phủ có nhiều kiểu, bao gồm phủ bên ngoài khăn vấn, đặt hai đầu khăn sau vai, quấn hai đầu khăn sang hai bên mang tai theo kiểu hình thoi. Một kiểu đội khác là sử dụng một tấm vải vuông, đính các tua chỉ hoặc len, bông màu đỏ, khi đội tạo nên vẻ đẹp trang nhã và ấn tượng với tua dài nổi bật từ hai bên.
6. Đồ trang sức của người dân tộc Dao
Trang sức của phụ nữ Dao Đỏ thường được chế tác chủ yếu từ bạc, bao gồm các loại như vòng cổ, vòng tay, khuyên tai, nhẫn và nhiều chuỗi hạt cườm với đa dạng màu sắc. Vòng cổ thường được đeo từ 1 đến 3 hoặc thậm chí 5 chiếc, với kích thước dao động từ nhỏ đến lớn, tạo nên sự đa dạng và phong cách trong cách kết hợp trang sức của họ.
Đồ trang sức
7. Ngày cưới của dân tộc Dao
Trong lễ cưới, nếu buổi tiệc được tổ chức một cách đơn giản, cô dâu thường diện trang phục mới với kiểu dáng giống như trang phục hàng ngày. Tuy nhiên, trong trường hợp lễ cưới trang trọng và linh đình hơn, cô dâu sẽ chọn đội một chiếc mũ đặc biệt.
Chiếc khung mũ thường được làm từ nan tre hoặc nứa. Sau khi đội chiếc khung này lên đầu, cô dâu sẽ phủ lên một chiếc khăn dài, thường làm từ vải đỏ, che phủ hoàn toàn khuôn mặt của cô dâu. Phía trên chiếc khăn đỏ, người ta thường thêm một chiếc khăn hình chữ nhật, được thêu kín với các hoa tiết trang trí tinh tế bằng chỉ màu. Xung quanh chiếc khăn, có thể thấy các chuỗi hạt cườm đa dạng màu sắc được kết nối với tua chỉ hoặc len đỏ, tạo nên một hình ảnh trang trí rực rỡ và quý phái.
Hy vọng với những nét đặc sắc của trang phục dân tộc Dao mà YODY vừa gửi đến, các bạn cũng đã có thêm nhiều thông tin hữu ích dành cho mình.